به گزارش تحریریه، اتاق فکر آمریکایی «شورای آتلانتیک» در گزارشی آورده است درچارچوب یک همکاری استراتژیک میان اندیشکده شورای آتلانتیک (واشنگتن دی سی)، مرکز سیاست های امارات (ابوظبی) و موسسه مطالعات امنیت ملی (تل آویو) ارزیابی را انجام داده است. نویسندگان با گروه کاری ابتکار عمل در مورد طرح انرژی چین و روسیه در خاورمیانه در ارتباط هستند. 

به گفته مقامات روسیه و چین، روابط این دو کشور امروز در بهترین دوره تاریخی خود قرار دارد. «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین، «ولادیمیر پوتین» همتای روسی خود را بهترین دوست خواند. اگرچه پوتین اخیرا اظهار داشت که اتحاد نظامی با چین نیازی نیست اما نمی توان آن را منتفی دانست.

در جبهه دیپلماسی، همه وتوهای چین در شورای امنیت سازمان ملل متحد بین سال های ۲۰۰۷-۲۰۱۷ وتو هایی مشترک با چین بوده اند. قبل از ۲۰۰۷، هیچ کدام از این موارد وجود نداشتند. "هم‌گرایی خطرناک" در روابط چین و روسیه تا حد زیادی به عنوان یک تفاهم یا محور اقتدارگرایی که غرب و نظم جهانی فعلی را تهدید می کند، تلقی می شود.

این تمایل چین و روسیه برای حضور در جهان عرب دو پرسش را به وجود می آورد که در این تحلیل به آنها پرداخته شده است. اول، آیا این عمل در کشورهای عربی خاورمیانه و شمال آفریقا «منا» (MENA) نیز تکرار می شود؟ دوم، آیا برداشت ها در مورد چین و روسیه توسط نخبگان منا و مردم مشترک است؟

آیا چین و روسیه به عنوان یک جفت در خاورمیانه تصور می شوند؟

جمهوری خلق چین (PRC) در حال افزایش محبوبیت در خاور میانه است  که با اهداف استراتژیک آن در منطقه ای همسو است که خود را به عنوان یک شریک جایگزین در برابر سایر قدرت های بزرگ می داند. طبق آخرین داده های «عرب بارومتر» مطلوبیت چین در الجزایر با بالاترین نرخ یعنی ۶۵ درصد و پایین ترین مقدار آن ۳۴ درصد در اردن بود (نمودار ۱).  

این مرکز یک پروژه پژوهشی است که منبع داده‌های معتبر علمی در مورد نگرش سیاسی شهروندان عرب خاورمیانه و شمال آفریقا است.

در حالی که طیفی از واکنش ها به چین وجود دارد، جمهوری خلق هنوز با میانگین ۱۷ امتیاز بالاتر از روسیه قرار دارد. این شکاف در کشورهایی که بیشتر به دخالت روسیه در بحران سوریه و لیبی نزدیک هستند، افزایش می یابد. (اردن با ۱۹ امتیاز و لیبی با ۳۴ امتیاز).

چین سیاست بسیار محدودتری را در این عرصه ها اعمال کرده است و احتمالا آسیب کمتری به جایگاه خود می رساند.

تمایز دیدگاه های خاورمیانه و شمال آفریقا در مورد روسیه و چین که در این پژوهش برجسته شده است، توسط سایر نظرسنجی ها نیز تایید می شود. یک نظرسنجی که توسط موسسه «زاﮔﺒﻲ اﻳﻨﺘﺮﻧﺸﻨﺎل» و «دانشگاه مریلند» در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰صورت گرفت نشان داد که تعداد بسیار بیشتری از پاسخ دهندگان در دنیای فرضی یک ابرقدرت چین را به روسیه و آمریکا ترجیح می دهند.

شاخص سنجش نظرات اعرب که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ انجام شد، نشان دهنده افزایش شکاف آماری بین کسانی است که نسبت به سیاست‌های روسیه و چین در منطقه تا سال ۲۰۱۶ نظر مثبتی دارند.

بین سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، اکثر پاسخ دهندگان سیاست های روسیه را منفی می دیدند. برای مقایسه، عرب ها با اختلاف بسیار زیاد در خاورمیانه بیشتر پذیرای چین هستند. طبق نظرسنجی های زاگبی- مریلند و عرب بارومتر، برخی کشورها به ویژه عربستان سعودی، مصر، ایران، ترکیه و امارات متحده عربی در خارج از محدوده  مورد بررسی این موسسه پژوهشی نیز نظراتی همسو داشتند و نتایج آنها به این معنی است که با اعتماد به نفس بالایی می توان گفت که مردم خاورمیانه و شمال آفریقا بین تعامل با روسیه و چین تمایز قائل می شوند.

به طور متوسط، این اولویت برای چین بیشتر در مورد دیدگاه های مربوط به روابط اقتصادی است. در موج چهارم نظرسنجی بارومتر عربی در سراسر جهان عرب، چین به طور متوسط ۱۱ امتیاز بالاتر از روسیه است (نمودار ۵).

چین همچنین در میان پاسخ دهندگانی که می خواهند کمک های خارجی افزایش یابد، به طور متوسط ۱۱ درصد بالاتر از روسیه قرار دارد. (نمودار ۶).

پایان/